*محمد اخوان، مشاور مدیرعامل*
دانش مجموعه ای از تجربیات، ارزشها، اطلاعات موجود و نگرشهای کارشناسی نظام یافته است که چارچوبی را برای ارزشیابی و بهره گیری از تجربیات و اطلاعات جدید ارائه می نماید. دانش در سازمانها در مدارک، فرایندها، اعمال و هنجارها تجسم می یابد. وقتی که دانش برای تصمیم گیری و بهبود تصمیمات ، فرایندها و بهره وری یا سودآوری بکار گرفته شود به خرد تبدیل می گردد. در واقع مدیریت دانش تصرف دانش، خرد و تجربیات با ارزش مدیران و کارکنان و نگهداری آنها به عنوان دارائی سازمان است. با استقرار سیستم مدیریت دانش می توان دانش کارکنان ، مدیران سازمان و هم چنین تصمیم گیری های آنان را ثبت و با یک الگوی منطقی به اشتراک گذاشت. از سوی دیگر ثبت متدولوژیها به منظور بکارگیری آنها در ارائه راه حل مشکلات موثر خواهد بود. هم چنین مدیریت دانش فرآیندهای سازمان را بهبود داده و الگوی تفویض اختیار مدیران را تقویت می نماید.
پیرو برگزاری کانون توسعه مدیران در موسسه صندوق پس انداز کارکنان، به منظور توسعه توانمندی مدیران و کارشناسان، برنامه ریزی در زمینه استقرار سیستم مدیریت دانش نیز شروع شده است.
در گام اول به منظور فرهنگ سازی و ایجاد برداشت مشترک، مفهوم دانش، ویژگیها و طبقه بندی آن را با هم مرور می نماییم. دانش موضوعی پیچیده و پویاست و به دلیل داشتن ماهیت اجتماعی و آمیخته بودن آن با ارزشها، باورها و تجارب انسانی، درک آن مستلزم تعمق در عناصر تشکیل دهنده دانش است.
از ویژگیهای مهم دانش اینست که :
ب دانش تنها دارایی شناخته شدهای است که وقتی با دیگران به اشتراک گذاشته می شود ، افزایش مییابد.
- دانش به صورت تدریجی ایجاد میشود و انباشتنی است.
- دانش در زمانهای مختلف، توسط افراد مختلف، در مکانهای گوناگون و در روشهای متنوعی قابل ارائه میباشد.
ی دانش قبل از آنکه یک پدیده تکنولوژیکی و فنی باشد یک پدیده اجتماعی است. یعنی انسانها مهمترین عامل شکلگیری و انتقال آن هستند و بهترین عامل انتقال دانش، زبان است. برخلاف اطلاعات و دادهها که از طریق سیستمهای کامپیوتری و اسناد و مدارک و کتابها قابل انتقال هستند، زبان مهمترین عامل انتقال دانش است. این ویژگی اهمیت تعاملهای رودررو، تیمها و گروههای کاری را در سازمان آشکار میسازد.
صاحبنظران انواع دانش را به چهار طبقه ذیل تقسیم نموده اند:
- دانش ضمنی : که در زمینه تجارب افراد بوده و مدلهای ذهنی آنها را تشکیل می دهد.
- دانش صریح : که در مقایسه با دانش نهفته عمومیت بیشتری داشته و به راحتی قابل انتقال است.
- دانش فردی : که در وجود فرد نهفته است و ریشه دررفتار فردی دارد.
- دانش گروهی : دانشی است که در سیستم های اجتماعی و فرهنگی یک سازمان نهفته است.
اهداف و برنامه های موسسه صندوق پس انداز در زمینه مدیریت دانش: عبارت از:
۱- مصاحبه با مدیران با سابقه جهت ثبت تجربیات و انتقال دانش
۲- تسهیم دانش برای رشد دانش سازمانی
۳- مشارکت بهتر بین تیم های کاری و ایجاد حس تعلق سازمانی
۴- توسعه دارایی های دانشی مثل نرم افزارها ی تهیه شده
۵- ایجاد مکانیزم توسعه نوآوری
۶- اطمینان از بهبود مستمر در فرایندهای کاری
۷- هماهنگی ،استاندارد سازی و هم افزائی بین شرکتهای تابعه
۸- جریان سریع اطلاعات و دانش بین شرکتهای تابعه
۹- توانائی بهره گیری از فرصت های جدید در بازار
۱۰- توانائی بهره گیری از پیشرفتهای تکنولوژیک
می باشد. امید است با استقرار سیستم مدیریت دانش در سطح شرکتهای تابعه موسسه، قدمهای مثبتی در جهت توسعه دانش افراد و ارائه راه حل جهت حل مشکلات برداشته شود.